Malowanie ścian jest jedną z najczęściej powtarzanych, a przy tym najmniej wymagających, prac remontowych. Jedyne, czego potrzebujemy to odpowiednia farba i narzędzie do jej nakładania. Do wyboru mamy wałki, pędzle, pistolety i agregaty malarskie. Każde z nich ma swoje wady i zalety, którym przyjrzymy się w niniejszym tekście. Podpowiemy również, kiedy warto sięgnąć po daną technikę malowania.
Spis treści
Malowanie wałkiem
Aktualnie jest to najszerzej stosowana metoda, głównie ze względu zadowalające efekty i nieskomplikowaną technikę. Wałkami można nie tylko malować ściany czy sufity, ale także impregnować drewno lub bejcować meble. Wałki są dostępne w różnych rozmiarach i różnych długościach poszycia (naturalnego i sztucznego). Umożliwia to łatwe dobranie ich do danego rodzaju farby i malowanej powierzchni. Ogólnie rzecz biorąc, im powierzchnia jest gładsza, tym krótsze może być włosie wałka.
Jeśli zaś chodzi o technikę malowania, nakładanie farby z użyciem wałka powinno zaczynać się od krawędzi i trudno dostępnych miejsc — na tym etapie sprawdzą się małe i wąskie wałki (lub ewentualnie pędzel). Do dużych powierzchni nadają się większe wałki, o długości 18-25 cm. Przy malowaniu z użyciem wałków należy pamiętać o zachowaniu jednego kierunku — zawsze malujemy pionowo, od góry do dołu, kończąc w tym samym kierunku.
Trzeba też pamiętać, aby nie robić przerw podczas malowania jednej powierzchni (np. pojedynczej ściany), a poszczególne pasy farby powinno łączyć się „mokro na mokro”. W przeciwnym razie ryzykujemy powstaniem wyraźnych różnic w odcieniach między fragmentami ściany, zwłaszcza przy intensywnych kolorach farb. Z tego samego powodu nie wolno też dokonywać miejscowych poprawek na wyschniętych fragmentach — za każdym razem trzeba malować całą ścianę. Farbę powinno się nabierać obficie, wykorzystując kuwetę malarską. Podczas nakładania farby, wałek należy prowadzić lekko, bez dociskania i rozprowadzać ją możliwie równomiernie.
Plusy:
- niewielki koszt narzędzi,
- łatwa i wygodna obsługa,
- równomierne pokrycie powierzchni gładkich,
- stosunkowo szybkie nakładanie farby,
- zadowalająca wydajność, zwłaszcza na małych powierzchniach.
Minusy:
- trudności w malowaniu miejsc o ograniczonym dostępie,
- trudne kontrolowanie grubości warstw farby,
- utrudnione pokrywanie powierzchni chropowatych,
- poprawki wymagają malowania całej powierzchni,
- powtarzalne ruchy mogą prowadzić do urazów mięśni i stawów przy długotrwałym malowaniu.
Malowanie pędzlem
Najbardziej tradycyjna technika, z której korzysta się nieprzerwanie od weków. Pędzle są bardzo prostymi narzędziami, których poprawne użycie (przy zwykłym malowaniu) nie wymaga większej wprawy. Należy jednak pamiętać, że przed rozpoczęciem pracy trzeba je odpowiednio przygotować — przede wszystkim chodzi tutaj o usunięcie z nich pyłu i luźnych włosów przez dokładne mycie w wodzie z mydłem. Po ich dokładnym wypłukaniu i wysuszeniu można przejść do właściwego zadania.
Malowanie z użyciem pędzli jest niestety dość czasochłonnym zajęciem, co warto mieć na uwadze przy wybieraniu farb — najlepsze będą te wolniej schnące. Do nanoszenia farby olejnej (lub innej dłużej schnącej) najlepiej wykorzystać pędzle o twardym i krótkim włosiu. Natomiast przy tych schnących szybciej (np. emaliach akrylowych lub winylowych) lepiej skorzystać z płaskich pędzli o miękkim włosiu. Farby te są nieco trudniejsze w aplikacji i wymagają pewnej wprawy oraz wyrobionej techniki. Ponadto odpowiednio dobrane pędzle radzą również z gęstymi i lepkimi farbami oraz gruntowaniem. Często wykorzystuje się także przy malowaniu dekoracyjnym (np. stemplowaniu). Niestety mają też jedną poważną wadę — zostawiają widoczne ślady prowadzenia (tzw. sznary). Oczywiście można je zniwelować, ale wymaga to dodatkowych nakładów czasu i zastosowania innej techniki malowania (polegającej na delikatnym uderzaniu pomalowanej powierzchni końcem pędzla o miękkim i długim włosiu) lub wyrównania płaskimi pędzlami. Trzeba jednak mieć na uwadze fakt, że dostępne na rynku pędzle są tak bardzo różnorodne, że bez problemu można znaleźć takie, które pozwolą łatwo pomalować małe, wymagające dużej precyzji lub trudnodostępne powierzchnie, np. kąty, okolice gniazdek elektrycznych i kontaktów lub inne zakamarki.
Plusy:
- tani sprzęt,
- łatwa obsługa,
- możliwość malowania trudno dostępnych miejsc,
- niewielkie straty farby podczas malowania,
- duża precyzja,
- dobre krycie nawet chropowatych powierzchni (włosie łatwo dociera w nierówności i pory).
Minusy:
- dość niska wydajność (ok. 10 m2/h),
- trudności w nakładaniu farb szybkoschnących,
- wyraźne śladów pociągnięć (tzw. sznarów),
- powtarzalność ruchów może prowadzić do urazów mięśni i stawów przy długotrwałym malowaniu.
Malowanie pistoletem
Pistolety i agregaty malarskie to sprzęt przeznaczony do malowania natryskowego ścian i innych powierzchni. Pistolet natryskowy może być niskociśnieniowy (HVLP) lub pneumatyczny. Ten pierwszy typ obejmuje napędzane prądem pistolety z wbudowanym silnikiem lub systemy z turbiną HVLP (High Volume Low Pressure), które nakładają farbę dzięki powietrzu o niskim ciśnieniu (maksymalnie 0,9 bara). Przeznaczone są do pracy z lekkimi materiałami, np. lakierami, farbami chlorokauczukowymi lub olejnymi. Ze względu na ograniczoną efektywność, warto korzystać z nich głównie przy małych powierzchniach. Pistolety pneumatyczne posiadają własne zbiorniki i zazwyczaj są podłączane bezpośrednio do kompresora, co pozwala im osiągać znacznie wyższe ciśnienie (od 3 do 6 barów). Zwiększa to efektywność i precyzję pracy, dzięki czemu bez problemu radzą one sobie ze średnimi i dużymi powierzchniami. Mogą nakładać nie tylko lekkie, ale też nieco cięższe i bardziej lepkie farby, np. emalie. Malowanie z użyciem pistoletu natryskowego jest szybsze niż tradycyjne malowanie ręczne. Wymaga jednak pewnej wprawy i znacznie lepszego zabezpieczenia najbliższego otoczenia i samego malującego (maska i okulary ochronne to absolutne minimum).
Podczas malowania natryskowego wylot pistoletu powinien znajdować się przez cały czas około 25 cm od malowanej powierzchni. W domowych warunkach dopuszczalne jest zmniejszenie jej do 15-20 cm — pozwoli to zwiększyć precyzję kosztem wydłużenia czasu pracy. Gdy chce się malować pistoletem natryskowym, trzeba mieć na uwadze jeszcze dwie zasady — zawsze należy nakładać farbę od góry do dołu, aby nie ściekała na już pomalowane powierzchnie oraz pistolet (a z nim ręka malarza) powinien poruszać się cały czas w linii prostej, prostopadle do powierzchni ściany. Podobnie jak przy innych metodach, nie należy robić przerw w trakcie malowania jednej powierzchni.
Plusy:
- proste pistolety są stosunkowo tanie,
- szybsze tempo pracy,
- mniejsze straty materiału (nawet do 30% w porównaniu to malowania wałkiem),
- duża efektywność i precyzja,
- nie wymaga dużego wysiłku.
Minusy:
- malowanie pistoletem natryskowym wymaga pewnej wprawy,
- konieczność bardzo dokładnego przygotowania podłoża pod farbę,
- stosunkowo małe zbiorniki wymuszają częste uzupełnianie materiału,
- wymaga dokładnego zabezpieczenia najbliższej okolicy,
- nie nadaje się do malowania miejsc o utrudnionym dostępie,
- ograniczona efektywność pistoletów niskociśnieniowych,
- pistolety pneumatyczne wytwarzają charakterystyczną mgiełkę z farb, która może osiadać na wszystkim wokół oraz dostawać się do oczu i dróg oddechowych.
Malowanie agregatem
Agregaty malarskie to wysokoprężne urządzenia umożliwiające efektywne i szybkie malowanie natryskowe nawet bardzo dużych obiektów. Obecnie dostępne agregaty są hydrodynamiczne, co oznacza, że do nakładania farby nie wykorzystują powietrza — pozwala to zaoszczędzić nawet 20-30% więcej materiału w porównaniu do malowania natryskowego zwykłym pistoletem. Są one wyposażone w mocne silniki, umożliwiające wyrzucanie farby pod ciśnieniem sięgającym nawet 230 bar. Radzą sobie świetnie z każdym rodzajem farb, w tym nawet z ciężkimi farbami antykorozyjnymi czy pęczniejącymi przeciwpożarowymi. Malowanie natryskowe z użyciem agregatu wymaga już pewnego doświadczenia i wprawy, a wykorzystywanie takiego sprzętu w działalności komercyjnej wymaga stosownych uprawnień. Trzeba też pamiętać, że zakup takiego sprzętu wiąże się ze sporymi kosztami — średniej jakości agregat to przynajmniej kilka tysięcy złotych. Na szczęście wiele firm oferuje ich wynajem.
Technika malowania ścian agregatem nie różni się w zasadzie od tej z wykorzystaniem pistoletu natryskowego — odległość i podstawowe zasady pozostają takie same.
Plusy:
- najwyższa możliwa efektywność malowania ścian (nawet 10-krotnie większa niż w przypadku malowania pędzlem),
- możliwość pracy z wieloma rodzajami farb,
- niskie straty materiału,
- wysoka precyzja nakładania farby,
- nie wymaga dużego wysiłku,
- możliwość wynajęcia sprzętu.
Minusy:
- bardzo wysoka cena sprzętu,
- wymaga wprawy i dokładnego przygotowania powierzchni pod farbę,
- mocno utrudnione malowanie małych elementów i miejsc trudno dostępnych,
- wymaga dobrego zabezpieczenia najbliższej okolicy,
- rozmiary agregatów utrudniają manewrowanie w ograniczonej przestrzeni.
Kiedy warto wybrać daną technikę?
Podstawowym kryterium przy wyborze techniki malowania jest wielkość powierzchni i ilość dostępnego czasu. Jeśli do malowania mamy niezbyt dużo (np. jeden lub dwa pokoje) lub potrzebujemy pomalować coś precyzyjnie, a nie goni nas czas, spokojnie można wybrać pędzle. Gdy natomiast goni nas czas, w zupełności wystarczy niskociśnieniowy pistolet natryskowy. Przy średniej wielkości (kilka pokoi) powierzchniach można sięgnąć po wałki lub pistolet pneumatyczny, zależnie od stopnia napięcia grafiku. Po agregaty warto sięgać przede wszystkim przy dużych powierzchniach (np. cały dom, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz) lub gdy malowanie ścian musi być przeprowadzone ekspresowo. Urządzenie tego typu przyda się również ekipom budowlanym zajmującym się pracami wykończeniowymi.